การเตรียมคันทวนและคันชัก
คันทวน คือส่วนที่เป็นไม้เสียบต่อจากตัวกะโหลกซอขึ้นไปกลึงกลมตลอด
ยาวประมาณ 40 นิ้ว หรือเหมาะสมกับขนาดของกะโหลกซอ
เจาะรูคันทวน 2 รู เพื่อใส่ลูกบิด 2 ลูกระยะจากผิวกะโหลกด้านบนถึงลูกบิดลูกที่หนึ่งยาวประมาณ 17 นิ้ว
จากลูกบิดลูกที่หนึ่งถึงลูกบิดลูกที่สองห่างกัน 3 นิ้วครึ่ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับขนาดของกะโหลกซอ ขัดคันทวนให้เรียบ
ทาแลกเกอร์เคลือบเงา ทิ้งไว้ให้แห้ง
ไม้ทำคันทวน ไม้ที่ใช้ทำคันทวน คันชัก และลูกบิดใช้ไม้ประดู่ ไม้มะเกลือ ไม้พญางิ้วดำ ไม้ชิงชัน ไม้ตาล
ไม้มะพร้าวไม้มะริด ไม้กะพี้เขาควาย ไม้สาธร ไม้แก่นมะขาม และงาช้างเป็นต้น
ภาพที่11 ไม้ที่ใช้ทำคันทวน
 ภาพที่ 12 คันทวนซอ
คันชัก นิยมใช้ไม้ชนิดเดียวกับที่ใช้ทำคันทวนของซอ มีความยาวประมาณ 28 นิ้ว ทำด้วยไม้กลึงกลม
เล็กกว่าคันทวน มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1.3 เซนติเมตร ด้านมือจับมีหมุดสำหรับ
เป็นหลักให้เส้นหางม้าคล้อง ซึ่งยาวประมาณ 23 นิ้ว จำนวน 200 - 250 เส้น
เส้นหางม้านี้สอดเข้าระหว่างสายเอกกับสายทุ้ม คันชักอีกด้านหนึ่งเจาะรูไว้เพื่อร้อยเส้นหางม้า แล้วขมวด
ให้แน่นจนเส้นหางม้าตึง ใช้ยางสนถูที่เส้นหางม้าเพื่อให้มีความฝืดมากพอที่จะใช้สีกับสายซอให้เกิดเสียงดัง
นอกจากนี้อาจใช้เส้นเอ็นจำนวนประมาณ 300 เส้นเอ็นแทนเส้นหางม้าก็ได้ เส้นหางม้าหรือเส้นเอ็นเมื่อรวมกัน
แล้วหนาประมาณ เส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับ 1หุน (เศษหนึ่งส่วนแปดนิ้ว)
ภาพที่ 13 คันชัก
|
